مالفانکشن ها  (Malfunctions)

به هر نوع اشکال پیش آمده در کانوپی یا دیگر تجهیزات شما حین سقوط آزاد و یا پرواز با کانوپی که موجب عدم کنترل یا سقوط غیر طبیعی شود مالفانکشن می گویند.

 

در ابتدا به یاد داشته باشید یک کانوپی خوب مثل تصویر زیر است:

 

 

دلیل اصلی همه مالفانکشن ها خارج از سه موضوع زیر نیست:

• ۱- ناپایداری شما هنگام کشیدن پایلوت شوت و باز شدن کانوپی
• ۲- تجهیزات و لوازم معیوب
• ۳- پکینگ بی دقت یا اشتباه کانوپی

 

 

مالفانکشن ها به سه دسته تقسیم بندی می شوند:

• ۱- سرعت پایین Low Speed
• ۲- سرعت بالا High Speed
• ۳- بیرون بودن چتر اصلی و رزرو با هم Tow Canopy Out

 

 

انواع مالفانکشن های با سرعت پایین:

به طور کلی اگر بیش از دو سوم چتر بالای سر شما بود مالفانکشن سرعت پایین است. در این نوع مالفانکشن ها شما فرصت بیشتری برای تشخیص مشکل و تلاش برای تصحیح آنها دارید. در سرعت پایین ها همیشه اول ارتفاع را چک کنید و بعد فورا تصمیم گیری نمایید.

تصمیم برای نوع عملکرد خود را تا قبل از رسیدن به ارتفاع ۲.۵۰۰ فیت بگیرید. اگر ارتفاع شما ۲.۵۰۰ فیت یا کمتر شد برای تصحیح آن تلاش بیشتری نکنید و فورا EP نمایید.

 

 

لاین توئیست Line Twists 

منتظر دیدن این مالفانکشن حتی در پرش اول باشید. لاین توئیست شایع ترین مالفانکشنی است که تقریبا برای همه اسکای دایور ها اتفاق می افتد. در صورتی که پس از باز شدن چتر، لاین های آن حول محور عمودی روی یکدیگر بچرخند، لاین توئیست اتفاق افتاده است.

لاین توئیست دارای دو نوع می باشد. نوع اول چتر به طور مستقیم پرواز میکند و چرخش ندارد که آن را لاین توئیست ثابت می نامند. و نوع دوم این که پس از باز شدن و لاین توئیست شدن چتر به سرعت از جلو یا پشت در حال چرخیدن است که به آن لاین توئیست چرخشی می گویند.

در نوع ثابت ابتدا ارتفاع خود را چک کنید و در صورتی که بالاتر از ۲.۵۰۰ فیت بودید بدون اینکه برک ها را از جای خود دربیاورید  باید بالای رایزر ها را با هر دو دست محکم گرفته و به سمت بیرون فشار دهید. هم زمان با پا زدن شدید (لگد انداختن محکم)  به جهت مخالف چرخش، آن را باز نمایید.

اگر درست نشد و در صورتی که ارتفاع شما مساوی یاکمتر از ۲.۵۰۰ فیت شد فورا EP نمایید.

در نوع دیگر این مالفانکشن یعنی لاین توئیست چرخشی برای تصحیح آن اقدامی نکرده و فورا EP نمایید. زیرا ارتفاع شما به سرعت در حال کاهش بوده و همچنین ممکن است چرخشهای سریع هوشیاری شما را از بین ببرند.

در هنگام مواجهه با لاین توئیست از درآوردن تاگل ها از جای خود جدا خودداری نمایید.

 

(عکس لاین توئیست ثابت)

 

 

(عکس لاین توئیست ثابت)

 

 

 

بسته ماندن گوشه های پشتی کانوپی   End Cell Closures

ممکن است بعد از باز شدن کانوپی، گوشه های پشتی آن به طور کامل باز نشده و همچنان بسته باقی بماند. در این حالت ابتدا ارتفاع خود را چک نموده و سپس باید برک ها (تاگل ها) را از محل خود خارج کرده و فلر کنید و کمی نگهدارید. می توان این کار را چند بار تکرار کرد.

اگر درست نشد و در صورتی که ارتفاع شما کمتر از ۲.۵۰۰ فیت شد فورا EP نمایید.

 

(عکس کوشه های کانوپی بسته مانده)

 

 

 

بالا ماندن اسلایدر  (Slider UP)

ممکن است بعد از دیپلوی کردن کانوپی به دلیل اینکه اسلایدر به درستی پایین نیامده، چتر به طور کامل باز نشود. در این حالت سرعت کاهش ارتفاع کانوپی برای لندینگ امن بسیار زیاد بوده و قابل لند نیست. برای تصحیح ابتدا  ارتفاع خود را چک نموده و بعد هر دو برک را با یکدیگر پایین کشیده و فلر نمایید.

کمی آن را نگه داشته و سپس به آرامی بالا دهید. فقط دو بار برای تصحیح آن تلاش کنید و اگر نشد فورا EP

 

(عکس اسلایدر بالا مانده)

 

 

(عکس لاین توئیست و باالا ماندن اسلایدر با هم )

 

 

 

پیچیده شدن پایلوت شوت دور لاین ها یا افتادن آن زیر کانوپی

 Pilot Chute Entanglement or Over Nose

برای تصحیح ابتدا ارتفاع خود را چک نموده، فرمان پذیری و هم چنین فلر پذیری کانوپی را بررسی نمایید. در صورتی که مشکلی برای فرمان پذیری و فلر پذیری آن وجود نداشت به نرمی از برک ها استفاده کرده و به آرامی با کانوپی پرواز نمایید و در نهایت لندینگ کنید.

این مالفانکشن معمولا مشکل مهمی نمی باشد.

در غیر این صورت اگر کانوپی قابل کنترل و پرواز نبود تا قبل از رسیدن به ارتفاع ۲.۵۰۰ فیت تصمیم گیری نموده و EP نمایید.

 

(عکس افتادن پایلوت شوت زیر کانوپی)

 

 

 

چتر با لاین پاره شده Broken Lines

در بیشتر مواقعی که یک لاین پاره می شود موجب چرخش نرم کانوپی به یک سمت می گردد. گاهی اوقات پاره شدن لاین ها موجب بالا ماندن و قفل شدن اسلایدر نیز می شوند. اما در واقع نمی توانید شرایط ایجاد شده پس از پاره شدن لاین را پیش بینی کنید چرا که ممکن است همان لاین پاره شده با تغییر فشار داخلی چتر موجب پاره شدن دیگر لاین ها و یا حتی خود کانوپی در ارتفاع کم یا حین نزدیک شدن به زمین یا حین فرمان دادن به آن بشود.

بنابراین وقتی که با لاین پاره شده مواجه شدید ابتدا ارتفاع خود را چک نموده و  به سرعت و قبل از رسیدن به ارتفاع امن ۲.۵۰۰ فیت کات اوی کرده و سپس چتر رزرو خود را فعال نمایید. لاین پاره شدن مساوی است با EP.

 

(عکس لاین پاره شده از رایزر های سمت چپ که موجب بالا ماندن اسلایدر هم شده است)

 

 

 

پارگی سطح بالایی یا پایینی کانوپی، جدا شدن سطح بالایی و پایینی از یکدیگر

 Rips, Holes, Other canopy Damage

پاره شدن چتر موضوعی متداول نیست ولی ممکن است اتفاق بیافتد. بخصوص اگر چتر کهنه و کرایه ای بوده و همچنین زمان زیادی از تولید و استفاده و نگهداری آن گذشته باشد. در صورت مواجهه با این مالفانکشن ابتدا ارتفاع خود را چک نموده و محل و اندازه پارگی را تشخیص دهید.

در صورتی که پارگی هر نقطه از کانوپی بزرگتر از کف دست بود به سرعت EP نمایید. در صورتی که پارگی کانوپی کوچکتر از کف دست بود فلر و فرمان پذیری آن را بررسی کرده و در صورت خوب بودن با همان کانوپی با حفظ حالت چرخش و گردش PLF لند نمایید.

 

- گاهی ممکن است پارگی در سطح بالایی کانوپی اتفاق بافتد که تشخیص و دیدن آن را کمی سخت می کند. در این حالت باید تصویر و روشنی یا سایه غیر طبیعی افتاده شده روی کانوپی را بررسی کنید.

- گاهی دوخت ریب های نگهدارنده سطح بالایی و پایینی کانوپی پاره میشوند که در این حالت روی کنترل پذیری کانوپی اثر مستقیم می گذارد و باید در ارتفاع امن EP نمایید.

 

(عکس کانوپی پاره شده از زیر و بزرگتر از کف دست)

 

 

 

افتادن لاین ها روی کانوپی (لاین اوور)  Line Over

این مالفانکشن زمانی رخ می دهد که یک یا چند لاین حین باز شدن کانوپی از روی لبه حمله عبور نمایند. لاین اوور موجب باز شدن ناقص چتر و به اصطلاح باز شدن کروات زده می شود. در نتیجه کانوپی به شکل غیر قابل کنترلی از همان سمت لاین اوور شده و به سرعت خواهد چرخید.

در صورتی که لاین از گوشه روی یک یا دو سل انتهایی کانوپی افتاده بود برای تصحیح ابتدا ارتفاع خود را چک نموده و به سرعت رایزر همان سمتی که لاین اوور یا کردات شده است را کاملا به پایین بکشید تا لاین ها جابه جا شده و به محل استاندارد خود برگردند.

در صورتی که بعد از یک بار درست نشد، فورا و در ارتفاع امن کات اوی نموده و سپس کانوپی رزرو خود را فعال نمایید.

 

- در صورتی که لاین روی کانوپی در قسمت وسط آن افتاده بود بدون هیچ گونه تلاشی برای تصحیح کانوپی فورا و در ارتفاع امن EP نمایید زیرا این نوع آن قابل تصحیح نیست.

- به هر دلیل در صورتی که لاین اوور برای کانوپی رزرو شما اتفاق افتاد نهایت تلاش خود را برای تصحیح آن به کار بگیرید. حتی میتوانید تک لاینی را که برای شما ایجاد مشکل کرده است با کاتر قطع نمایید. در این صورت هنگام لندینگ از روش چرخش و گردش PLF برای لند استفاده نمایید.

 

(عکس لاین اوور از گوشه سمت چپ)

 

 

 

کانوپی در حال چرخش  Turning Canopy

اگر پس از دیپلوی کردن، کانوپی شما به یک سمت می چرخید در ابتدا ارتفاع خود را چک نموده، و بررسی کنید که آیا هر دو تاگل در جای خود روی رایزر های پشتی هستند یا خیر. در صورتی که یکی از تاگل ها سرجای خود بوده و دیگری آزاد باشد کانوپی به سرعت وارد چرخش از سمت آزاد نشده می شود.

در این حالت برای تصحیح فورا برک آزاد نشده را هم آزاد کنید و با در دست گرفتن هر دو برک محکم فلر نمایید تا چرخش شما متوقف شود.

 

- در صورتی که این مالفانکشن را تشخیص دادید ولی به علت چرخش زیاد قادر به در دست گرفتن برک ها نبودید می توانید پس از چک کردن آلتیمتر و اطمینان از داشتن ارتفاع مناسب ابتدا هر رو رایزر عقبی را محکم و با هم پایین بکشید تا سرعت چرخش کم شود سپس به سرعت برک ها را در دست بگیرید و پس از آزاد کردن برک باز نشده، مجددا فلر نمایید تا چرخش به طور کامل بایستد.

- در صورتی که پس از دیپلوی تاگل یکی از برک ها سر جای خود بود و لاین برک دیگر پاره شده بود فورا و در ارتفاع امن EP نمایید.

- در صورتی که لاین برک کانوپی رزرو پاره شده بود برای فرمان پذیری و فلر کردن از رایزر های پشتی برای هدایت کانوپی استفاده نمایید.

 

(عکس برک آزاد شده سمت چپی بلافاصله پس از کشیدن – در نتیجه کانوپی از سمت راست شیریجه کرده و به سرعت می چرخد)

 

 

 

انواع مالفانکشن سرعت بالا

در این نوع مالفانکشن ها شما فرصت بسیار کمی به اندازه ۲ ثانیه برای تشخیص مشکل و شروع تلاش برای تصحیح آنها دارید و به طور کلی کانوپی یا اصلا باز نشده و یا قسمت بسیار کوچکی از آن باز شده است. شما به سرعت در حال از دست دادن ارتفاع هستید.

در این نوع مالفانکشن پس از تشخیص فورا برای تصحیح آن تلاش کنید و نیازی به چک کردن ارتفاع نیست زیرا زمان زیادی ندارید.

 

 

 

مالفانکشن های مرتبط با پایلوت شوت

 

پیدا نکردن پایلوت شوت

در صورتی که دسته پایلوت شوت خود را پیدا نمیکردید فورا کف دستتان را از کنار ران خود به سمت بالا و کانتینر بکشید و به دنبال دسته پایلوت شوت بگردید. این کار را دو بار تکرار کنید اگر پایلوت شوت را پیدا نکردید فورا ابتدا کات اوی کرده و سپس کانوپی رزرو خود را فعال کنید.

 

سخت بیرون آمدن پایلوت شوت  Hard Pull

در صورتی که پایلوت شوت شما در محل خود  گیر کرده، سفت و سخت شده بود، آرنج راست خود را روی کانتینر ریگ خود قرار داده و اهرم نمایید. این کار به شما قدرت بیشتری در بیرون کشیدن پایلوت شوت می دهید. این کار را دو بار تکرار کنید اگر نشد فورا ابتدا کات اوی کرده و سپس کانوپی رزرو خود را فعال کنید.

 

سکوت پایلوت شوت Pilot Chute in tow

در صورتی که پایلوت شوت خود را بیرون انداختید ولی به اندازه کافی برای بیرون آوردن کانوپی شما پر از هوا نشده بود و قدرت لازم را نداشت، پایلوت شوت شما در خلاء بدنتان گرفتار شده است. برای تصحیح  از کمر خم شده و به شانه ی سمت راست خود نگاه کنید. اینگونه پایلوت شوت پر از هوا شده و عمل می نماید.

این کار را دو بار تکرار کنید اگر نشد فورا ابتدا کات اوی کرده و سپس کانوپی رزرو خود را فعال کنید.

 

 

 

درگیری پایلوت شوت دور دست، پا، بدن و یا دیگر تجهیزات

این مالفانکشن به علل ذیل اتفاق می افتد و ممکن است خود آن و یا ریسمانش (برایدل) دور دست، پا، بدن و یا دیگر تجهیزات شما بپیچد.

 

• - پایلوت شوت را به طور صحیح پرتاب نکرده اید.
• - در پرتاب کردن پایلوت شوت پس از بیرون آوردنش از ریگ تعلل نموده اید.
• - زمان پرتاب کردن پایلوت شوت آرچ خوبی نداشته اید.
•  

در مواجهه با این مالفانکشن سرعت بالا ابتدا سریعا تشخیص دهید پایلوت شوت با چه قسمتی درگیر است. اگر با دست یا پای شما درگیر بود آنها را بالا نگه داشته و با دست دیگر سعی در آزاد کردن آن بکنید. اگر با یک بار تلاش آزاد نشد فورا EP نمایید.

اگر دور بدن شما پیچیده شده بود و دور خورده بود برای تصحیح ان تلاش نکنید و فورا EP نمایید. اگر با قسمتی از هلمت و ریگ شما درگیر بود ابتدا سعی کنید آن را با دست آزاد کنید و اگر با یک بار تلاش آزاد نشد فورا EP نمایید.

 

 

(عکس درگیر شدن پایلوت شوت و برایدل با پا)

 

 

 

 

دیگر مالفانکشن های سرعت بالا

 

استریمر Streamer

وقتی که به علت قفل شدن اسلایدر در بالا و یا به هر علت دیگری قسمت بسیار کوچکی از کانوپی باز شده و کانوپی قابلیت باز شدن بیشتر را ندارد مالفانکشن استریمر اتفاق افتاده است. در استریمر شما فرصتی برای تلاش در پایین کشیدن اسلایدر ندارید. زیرا به سرعت در حال از دست دادن ارتفاع هستید.

بنابراین با دیدن و تشخیص مالفانکشن استریمر فورا کات اوی نموده و کانوپی رزرو خود را فعال نمایید.

 

(عکس مالفانکشن استریمر)

 

 

قفل شدن کانوپی درون دی بگ  Bag Lock

این مالفانکشن زمانی رخ می دهد که پایلوت شوت بیرون انداخته شده و کیسه بسته بندی کانوپی (دی بگ) Deployment Bag را هم بیرون کشیده است اما قادر به بیرون آوردن خود کانوپی از کیسه بسته بندی (دی بگ) نیست. در این وضعیت به سرعت در حال از دست دادن ارتفاع هستید بنابراین با مشاهده و تشخیص آن برای تصحیح بگ لاک تلاشی نکرده و فورا کات اوی نموده و کانوپی رزرو خود را فعال نمایید.

 

(عکس مالفانکشن بگ لاک – قفل شدن کانوپی درون دی بگ)

 

 

 

نعل اسب شدن  Horseshoe

نعل اسبی زمانی رخ می دهد که پین کانوپی اصلی به درستی نصب نشده باشد. این مالفانکشن به دو حالت ممکن است ایجاد شود:

 

حالت اول: پین از جای خود درآمده، کانتینر بیرون افتاده ولی شما هنوز پایلوت شوت را نکشیده اید و سر جای خود است. در این صورت فورا پایلوت شوت را کشیده و پرتاب نمایید. در صورتی که پس از دو ثانیه تلاش درست نشد فورا EP.

 

حالت دوم: پین از جای خود درآمده، کانتینر بیرون افتاده، پایلوت شوت بیرون بوده ولی به بدن شما گیر کرده و یا پیچیده است. در این صورت فورا تلاش کنید پایلوت شوت را آزاد کنید. در صورتی که پس از دو بار تلاش درست نشد فورا EP.

 

(عکس مالفانکشن نعل اسبی)

 

 

 

 

انواع بیرون بودن چتر اصلی و رزرو با هم  2 Canopy Out

بیرون بودن همزمان چتر اصلی و چتر رزرو بیشتر زمانی اتفاق می افتد که جامپر کانوپی اصلی خود را در ارتفاعی کمتر از ارتفاع استاندارد و امن دیپلوی کرده باشد. در این حالت AAD  عمل کرده و کانوپی رزرو هم دیپلوی می شود. وقتی هر دو کانوپی شما بیرون است از خود بپرسید آیا باید کات اوی کنم؟

اگر کات اوی کنم آیا کانوپی ها با هم درگیر نمی شوند؟

 

در ضمن عدم بررسی صحیح پین چتر رزرو قبل از پوشیدن ریگ ممکن است موجب این اتفاق بشود. تکان خوردن های بی مورد در هواپیما و فشار آوردن غیر معمول به پشت ریگ و روی پین رزرو نیز ممکن است باعث جابه جایی آن درون واپیما بشود.

 

اگر حداقل دو سوم پین رزرو داخل کیل لاین آن نباشد ممکن است به دلیل شوکی که باز شدن چتر اصلی به ریگ وارد میکند پین رزرو از جای خود بیرون آمده و موجب بیرون افتادن ناخواسته چتر رزرو بشود.

 

(عکس پین چتر رزرو که به طور صحیح درون کیل لاین قرار گرفته است)

 

 

 

 

این مالفانکشن اتفاق خوبی نیست و شما می توانستید با عملکرد صحیح و پیشگیرانه به راحتی از بروز آن پیشگیری کنید. ولی در صورت اتفاق افتادن به سه شکل ذیل رخ می دهد:

• ۱- بای پلن
• ۲- ساید بای ساید
• ۳- داون پلن
•  

 

 

بای پلن  Bi-Plane

زمانی که هر دو کانوپی اصلی و رزرو با هم بیرون و باز باشند و پشت سر هم قرار بگیرند به این حالت Bi-Plane می گویند. به طور کلی این حالت برای لندینگ امن می باشد. با مشاهده این مالفانکشن کات اوی نکنید، تاگل های کانوپی جلویی را از جای خود آزاد کرده و با استفاده از رایزر های پشتی همین کانوپی به آرامی هدایت پرواز را در دست بگیرید. برای لندینگ حتما از حالت PLF استفاده نمایید.

 

- به یاد داشته باشید که نباید تاگل های کانوپی پشتی را از جای خود خارج کنید.

 

(عکس مالفانکشن بای پلن)

 

 

 

ساید بای ساید  Side by Side

زمانی که هر دو کانوپی اصلی و رزرو با هم بیرون و باز باشند و در کنار یکدیگر قرار بگیرند به این حالت ساید بای ساید می گویند. این مالفانکشن ممکن است برای لندیگ امن ولی ناپایدار باشد.

در صورت اتصال و درگیری کانوپی ها با هم، هیچ کدام از برک ها را از جای خود خارج ننموده، از وسط با یک دست رایزر ها را کنار هم قفل کنید تا از فاصله افتادن و جدا شدن احتمالی کانوپی ها جلوگیری شود و با استفاده از رایزر های کناری و پشتی کانوپی ها هدایت را در دست بگیرید. برای لندینگ حتما از حالت PLF استفاده نمایید.

برای تفهیم بهتر جهت تصحیح این مالفانکشن از مربی خود سوال نمایید.

- در صورتی که ناخواسته کانوپی ها، رایزر ها و کلیه اجزای آنها از یکدیگر با فاصله کاملا جدا شدند و با هم درگیر نبودند، ابتدا RSL خود را جدا کرده و سپس فورا کات اوی نمایید.

 

(عکس مالفانکشن ساید بای ساید)

 

 

 

 

داون پلن  Down Plane

زمانی که هر دو کانوپی اصلی و رزرو با هم بیرون و باز باشند ولی هیچکدام بالای سر جامپر نبوده، یکی سمت چپ یا پایین و دیگری سمت راست یا پایین قرار داشته باشد به این حالت Down Plane می گویند. این حالت برای لندینگ نه تنها امن نبوده بلکه خیلی هم خطرناک است.

در این حالت در هر ارتفاعی هستید فورا اول RSL را جدا کرده و سریعا کات اوی نمایید.

 

(عکس مالفانکشن داون پلن)

 

 

 

دیگر حالت هایی که ممکن است پیش آید:

 

- در صورتی که کانوپی اصلی بیرون و باز بود و کانوپی رزرو در حال باز شدن:

تلاش کنید تا کانوپی رزرو در حال باز شدن را به چنگ گرفته و محکم آن را ما بین پاهای خود قرار دهید. از هوا گرفتن رزرو و باز شدن ان جلوگیری نمایید.

 

- در صورتی هر دوی که کانوپی ها با هم درگیر شدند:

تلاش کنید تا با کشیدن و هدایت کانوپی بزرگتر آنها را از هم جدا کنید. از تلاش کردن دست نکشید تا جان خود را حفظ نمایید.

 

 

نویسنده: مهدی نقدی پری

استفاده از این مطلب برای مقاصد غیر تجاری و با ذکر منبع بلامانع است.