پاراگلایدر
پاراگلایدر همان بال هایی است که به ما قدرت پرواز می دهد. ساده ترین و ارزان ترین وسیله پروازی که می تواند تجربه کاملا متفاوتی از زندگی را به ما نشان دهد.
پاراگلایدر چیست؟
وسیله ای با حجم و وزن بسیار کم است و در صندوق عقب یک اتومبیل کوچک جا شده و نگهداری و هزینه ی خاصی هم ندارد.این وسیله دارای هیچ موتوری نبوده و با مقداری دویدن در راستای شیب برای کسب لیفت راه اندازی می شود. طراحی پیشرفته و خمیدگی بال به خلبانان اجازه می دهد تا طی مسافت های طولانی پرواز کرده و به ارتفاعات بالاتر دست پیدا کنند.
هدایت پاراگلایدر ساده بوده و توسط کشیدن دستگیره ها انجام می شود که در کنار شانه ها قرار گرفته اند.
این یک سرگرمی محبوب برای افرادی ست که علاوه بر مهارت و هیجان پرواز از محیط پیرامون و مناظر خارق العاده قابل مشاهده از ارتفاعات بالا نیز لذت می برند.
با این حال پاراگلایدر سواری مانند فرم های دیگر پرواز نیازمند زمان برای کسب مهارت در آن است. این ورزش دارای خطراتی نیز هست و از دست دادن کنترل، تغییرات ناگهانی آب و هوا، و تجهیزات بد می توانند منجر به آسیب شود.
تاریخچه پاراگلایدر
پاراگلایدینگ دارای تاریخچه نسبتا کوتاهی است. ایده نسخه های اولیه آن از چترهای نجات قدیمی که شکلی گرد داشتند و برای فرود امن طراحی شده بودند آمد.
اولین پرواز هایی ثبت شده توسط ارتش آمریکا در تمرینات فرود با چتر انجام گرفتند.
اولین تاریخ ثبت شده به سال ۱۹۵۲ برمی گردد که Domina Jailbert آمریکایی موفق شد تا یک چتر چند سلوله و دارای قابلیت کنترل پرواز را اختراع و ثبت کند. طراحی آن شامل سلول های زیادی بود که هوا را محبوس می کردند و پس از آن به خلبان اجازه تیک آف می دادند. شکل آن نیز از حالت گرد به بال هایی کمی خمیده تغییر پیدا کرد.
همچنین در سال ۱۹۶۰ David Barish مشغول کار بر روی کپسول های فضایی ناسا برای توسعه بال هال بادبانی به عنوان یک سیستم بازگرداندن فضانوردان به زمین بود. او موفق به اختراع یک چتر مربعی شکل شد.
در سال ۱۹۷۸ بود که پاراگلایدر سواری شروع به پیشرفت سریع کرد. تاثیر گذار ترین لحظه در ۲۵ ژانویه همین سال بود که 2 چترباز فرانسوی به نام های Jean-Claud Betemps و Andre Bohn بر روی شیب کوه Pertuiset شروع به دویدن کرده و به بالای آسمان رفتند.
با رسانه ای شدن این نوع پرواز در جراید آن زمان ،افراد زیادی تمایل به امتحان کردن این ورزش پیدا کردند و Betemps که اولین نفری بود که در آن روز پاراگلایدر سواری می کرد به عنوان خالق آن شناخته شد.
از این روز محبوبیت این ورزش به طور تدریجی شروع به افزایش کرد. در سال ۱۹۷۹ اولین مدرسه پارایگلایدینگ ایجاد شد که Betemps مربی آن بود و اولین پاراگلایدرها در سال ۱۹۸۵ برای خرید در دسترس عموم قرار گرفتند.
اجزای تشکیل دهنده پاراگلایدر
بال
اصلی ترین بخش پاراگلایدر، بال نامیده می شود. اگرچه بال ممکن است شبیه به یک چتر باشد اما به جای گرد یا تخت بودن، شکلی خمیده و بیضی دارد. بال ها دارای دولایه پارچه بوده که از جنس پلی استر مخصوص و بسیار مقاوم هستند و سلول به سلول با یکدیگر متصل می شوند.
شکل خمیده بال و سلول ها به آن اجازه می دهد تا در حین تیک آف و پرواز باد را داخل نگه دارند. به این نوع طراحی ایرفویل گفته می شود. مدل های مختلفی از بال پاراگلایدر برای انتخاب وجود دارند که متناسب با نوع مهارت و خواسته های خلبان قابل خریداری هستند.
هارنس (صندلی)
خلبان درون یک هارنس که با کارابین هایی به زیر بال ها متصل است قرار می گیرد. هارنس ها دارای انواع متفاوتی می باشند که می تواند از مدل های ساده با مقداری بند تا یک صندلی کاملا تخصصی شده برای پرواز های طولانی مدت را شامل شوند.
هارنس ها دارای یک محفظه برای قرار دادن چتر دوم رزرو در خود هستند که با کشیدن دستگیره ای می توان فورا آن را در مواقع اضطراری رها کرد. همچنین دارای مزایای بیشتری مانند محافظت در برابر جریان هوا در ارتفاعات بالا، محل قرار دادن وسایل شخصی و ایربگ محافظت کننده برای تیک آف های ناموفق یا فرود های شدید می باشند.
چتر کمکی (رزرو-چتر دوم)
امروزه اکثر خلبانان پاراگلایدر برای افزایش ضریب ایمنی به همراه یک چتر دوم پرواز می کنند. با این حال این چتر باید تنها در مواقعی استفاده شود که خلبان از ناتوانی خود در کنترل دوباره پاراگلایدر مطمئن باشد. باز کردن چتر کمکی می تواند باعث ایجاد خطراتی مانند ناتوانی در انتخاب محل فرود و گره خوردگی بال اصلی و چتر دوم شود.
به دلیل همین گره خوردگی ها اکثر خلبانان مسابقات رقابتی دو چتر رزرو با خود حمل می کنند. شما به عنوان یک خلبان باید به جای پرواز به داخل هر شرایطی به امید وجود چتر ذخیره، از آموزش های کافی برخوردار بوده و توانایی مدیریت شرایط سخت و یا به طور کل دوری از آن ها را داشته باشید.
ابزارهای پاراگلایدر
وریومتر، جی پی اس، بیسیم، قطب نما، هلمت
وریومتر
انسان در حین پرواز قادر به تشخیص دقیق سرعت ها و ارتفاع نیست. برای اندازه گیری متغیرهایی مانند نسبت کاهش و افزایش ارتفاع، ارتفاع دقیق، دمای هوا، سرعت هوایی و بسیاری موارد دیگر از وریومتر استفاده می شود.
وریومترها علاوه بر داشتن صفحه نمایش، دارای هشدار صوتی هم هستند.
بعضی واریومتر ها دارای جی پی اس نیز هستند و اطلاعاتی از پرواز شما را ذخیره می کنند که می توانید آنها را بر روی کامپیوتر خود بارگزاری و بررسی کنید.
افرادی که در ارتفاعات بسیار بالا پرواز می کنند یک قطب نمای دیجیتال همراه خود دارند تا مواقعی که جی پی اس در داخل ابرها عملکرد خوبی نداشت از آن استفاده کنند.
هلمت (کلاه ایمنی)
هلمت پاراگلایدر سبک و مقاوم بوده و دارای تاییده های خاص ایمنی می باشند. حوادث می توانند از هر زاویه باعث آسیب دیدگی سر شوند بنابراین کلاه های ایمنی از تمامی سر محافظت می کنند.
بعضی از هلمت ها دارای محافظ فک هم هستند که می تواند ایمنی بیشتری به خلبان به خصوص در هنگام تیک آف و لندینگ بدهد.
کفش های مناسب فرود
باور کنید یا نه، مچ پا رایج ترین عضو بدن است که در پاراگلایدر سواری ممکن است دچار آسیب دیدگی شود. برای بسیاری از افراد کفش های کوهنوردی کافی است.
حرفه ای ها از کفش های ساق دار با کناره های بلند تر استفاده می کنند که از مچ پا در برابر آسیب دیدگی محافظت کند.
بوت های پاراگلایدینگ به گونه ای طراحی شده اند که دارای حلقه و گیره های توری خارجی نباشند زیرا می توانند به لاین های بال گیر کرده و موجب خطر و آسیب شود.
پرواز، کنترل و فرود پاراگلایدر
تیک آف و شروع پرواز
سه روش اصلی برای تیک آف وجود دارد:
۱- لانچ رو به جلو
برای لانچ رو به جلو بال باید بال را به طور کامل بر روی زمین باز کرده و خلبان مقداری به سمت جلو بدود. این کار در جریان های هوایی و در ارتفاعات بالا و روی کوه ها انجام می شود. بعضی از خلبانان ترجیح می دهند تا از این روش استفاده کنند زیرا می توانند تنها با مقداری دویدن رو به جلو هیجان تیک آف را تجربه کنند. اگرچه این روش دارای محدودیت هایی نیز بوده و آن قرار گیری بال در پشت سر شماست که این موضوع بررسی باد شدن صحیح بال و درگیر نشدن لاین ها را سخت می کند.
۲- لانچ برعکس (ریورز)
یک خلبان می تواند در باد های قوی و به خصوص در ارتفاعات بالا از روش لانچ برعکس استفاده کند. در این روش به دویدن کمی نیاز بوده و خلبان می تواند در حین ترک زمین بال و لاین ها را مشاهده کند.
با این حال انجام موفقیت آمیز این روش نیازمند مهارت بوده و خلبان باید ترمز ها را گرفته، به کناره ها چرخیده و از گره خوردگی لاین ها جلوگیری کند.
۳- لانچ با وینچ
لانچ با یدک کش شامل کمک گرفتن از یک شی ثابت مانند وینچ، ماشین یا قایق می باشد. این روش باعث آسان تر شدن پرواز بر روی زمین های صاف در باد کم می شود. در این روش می توان با پاراگلایدر از روی سطح زمین پرواز را شروع کرد و ارتفاع گرفت.
نحوه کنترل پرواز پاراگلایدر
خلبانان می توانند با استفاده از اسپید بار که توسط پا کنترل می شود سرعت خود را افزایش دهند. اسپید بار به داخل هارنس متصل شده و زاویه حمله بال را کاهش می دهد.
ترمز از طریق دو کنترل(فرمان) انجام می شود که در دو طرف خلبان قرار گرفته اند. از این دو برای تنظیم سرعت استفاده می کنند و همچنین خلبانان می توانند همزمان با جا به جایی وزن بدن خود از آن ها برای هدایت و اداره پاراگلایدر نیز استفاده کنند.
یک خلبان ماهر می تواند از لاین ها و رایزرها نیز برای کنترل بال استفاده کند. این کار می تواند برای افزایش سرعت نزدیکی به محل فرود، کم کردن سرعت در صورت ناموفق بودن ترمز ها و یا باز پس گرفتن کنترل در تغییرات ناگهانی باد مفید باشد.
خلبان می تواند در بیشتر اوقات اجازه دهد تا پاراگلایدر خودش کار خودش را انجام دهد و پرواز کند. یکی از اشتباهاتی که خلبانان تازه کار مرتکب می شوند صرف وقت زیاد برای تصحیح بیش از حد پاراگلایدر و گرفتن ترمز هاست.
فرود
برنامه ریزی در فرود و اجرای صحیح آن از اهمیت بالایی برخوردار است. لندینگ رو به باد می تواند موجب فرود نرمتری شود.
در صورتی که نیاز به فرودی سریعتر باشد، یک خلبان حرفه ای می تواند یک شیرجه اسپیرال، استال لاین B یا big ear را متناسب با شرایط و فضای موجود اجرا کند.
انواع پرواز با پاراگلایدر
انواع مختلفی از مسابقات رقابتی برای افراد با علایق و توانایی های مختلف در این ورزش وجود دارد. بیشتر آنها در دسته های اصلی پرواز کراس کانتری، مسابقات آکروباسی، دقت در فرود قرار می گیرند.
سورینگ Soaring
اوج گیری سورینگ یا پرواز روی باد ریچ با استفاده از بادهایی انجام می شود که توسط عوارض بزرگی مانند کوه، صخره و تپه های شنی بزرگ ایجاد شده و بالا آمده اند.
برای انجام این کار جریانی ثابت و مناسب از باد مورد نیاز می باشد. در صورتی که باد کافی وجود نداشته باشد پاراگلایدر تیک آف تمیزی نخواهد داشت و اگر باد بیش از حد باشد پاراگلایدر می تواند به عقب شیب کشیده شود و این هم خوب نیست. بنابراین باد باید در شدت متناسبی وزیده شود تا برای خلبانان مناسب باشد.
ترمال گیری
ترمال به معمای جریان هوای گرم بالا رونده است. خلبانان می توانند با قرارگیری در این جریان ارتفاع خود را افزایش دهند. در این نوع پرواز از ترمال هایی استفاده می شود که توسط اجسام گرم شده بر اثر آفتاب مانند سنگ ها ایجاد شده و بالا می آیند.
هنگامی که خلبان یک ترمال را پیدا می کند از یک وریومتر استفاده می کند تا قوی ترین بخش هسته ترمال که در آن جا هوا سریعتر بالا می رود را بیابد.
پرواز مسافت یا کراس کانتری
پرواز کراس کانتری شامل پرواز از یک ترمال به ترمال دیگر بوده و برای طی مسافت های طولانی می باشد. پاراگلایدرها به سمت ناهمواری هایی از زمین حرکت می کنند که می توانند ترمال تولید کرده و یا به دنبال ابرهای کومولوس می گردند تا زیر آن ها پرواز کنند زیرا این ابر ها معمولا در بالای یک ترمال هوای گرم مشاهده می شوند.
پرواز با پاراگلایدر چه حسی دارد؟
اکثر افرادی که تجربه پرواز با پاراگلایدر را دارند یقینا به شما خواهند گفت که حسی کاملا خارق العاده را تجربه کرده اند. این پرواز از خالص ترین، ساده ترین و جذاب ترین نوع آن است.
ساختار کوچک و نبود کابین، دیواره و کف مانند هواپیما، به شما اجازه می دهد تا حس یکی شدن با آسمان و اطراف خود را داشته باشید. این ورزش آرامش بخش بوده و توجه طیف گسترده ای از مردم را به خود جلب می کند.
پاراگلایدینگ به هیچ وجه ترسناک نیست!
حتی اگر دچار ترس از ارتفاع هستید در پرواز با paraglider آسوده بوده و مشکلی نخواهید داشت.
چیزی که همه افراد را از ارتفاع می ترساند نزدیکی به لبه و یا پریدن از روی سکو مانند بانجی جامپینگ است. پاراگلایدر از این نظر متفاوت بوده و شما به آرامی با تیک آفی نرم وارد آسمان خواهید شد.
اگر اولین بار است که قصد پرواز دارید بهتر است تا ابتدا پرواز تندم یا دونفره تفریحی را امتحان کنید که در آن به یک مربی حرفه ای متصل شده و تمامی مسئولیت های پرواز از تیک آف تا فرود بر عهده او خواهد بود.
کجا می توان این کار را تجربه کرد
سایت های پروازی متعددی در ایران برای پاراگلایدر سواری وجود دارد. شلوغ ترین آنها که همه روزه تعداد زیادی پرواز در ان انجام می شود سایت شهید عسگری تهران است.
در این مکان علاوه بر خلبانان حرفه ای، باشگاه هایی را مشاهده خواهید کرد که پرواز های دو نفره تفریحی را برای افراد تازه کار ارائه می کنند.
با این حال افراد خلبان های علاقمند زیادی وجود دارند که دارای مکان مخصوص به خود بوده در اطراف شهرشان که آن ها را از شلوغی دور می کند و می توانند علاوه بر هیجان پرواز از لذت آرامش و سکوت محیط نیز بهره مند شوند.
پرواز با پاراگلایدر را از کجا شروع کنم؟
اولین پیشنهاد ما شرکت کردن در پرواز تفریحی پاراگلایدر دونفره به همراه یک مربی حرفه ای و با تجربه است تا میزان علاقه خود به پرواز و پاراگلایدر را کشف کرده و ببینید که آیا واقعا پاراگلایدر همان چیزی است که میخواستید؟
در صورتی که مصمم به آموختن پرواز با پاراگلایدر هستید می توانیم دانش و مهارت و تجربه خود را در اختیار شما قرار دهیم در کمتز از یک هفته شما را تبدیل به یک پرنده کنیم. بعد از گذراندن کلاس آموزش پاراگلایدر می توانید به صورت تنها و سولو پرواز کنید.
گواهینامه پرواز و قوانین
شما ملزم به رعایت قوانین مربوط به محدودیت های هوایی مانند مسیر، فرودگاه ها و پایگاه های نظامی می باشید.
بعد از پایان دوره های آموزشی، به شما گواهینامه پاراگلایدر اعطا می شود که علاوه بر اجازه نامه پرواز، مجوز استفاده از بیسیم و وسایل ناوبری پروازی هم می باشد.