اهمیت مدیریت ریسک برای خلبانان پاراگلایدر

این مقاله برای خلبانان تازه کاری نوشته شده است که اخیرا آموزش پاراگلایدر دیده اند و تصمیم دارند پرواز را جزوی از زندگی آینده خود کنند و در عین حال همیشه سلامتی و جان خود را حفظ نمایند.

 

بیشتر پرنده ها بعد از سولو شدن دوست دارند به این سو و آن سوی ایران سفر کنند و در سایت های مختلف از قبیل درازنو، رامیان، مهدیرجه، گنو، گردنه رخ، قشم و ... پرواز کنند. اما آیا به خطرات و ریسک های پیش رو و مدیریت آنها فکر کرده اند؟

 

 

 

استرس ها و خطرات پرواز

اکثر ما که برای سال ها مشغول این ورزش هستیم ولی چیزی به عنوان خطر همانند آنچه که مردم عادی در مورد پاراگلایدر می گویند را احساس نکرده ایم. اگرچه ما در زندگی روزانه به طور مداوم درحال مدیریت استرس ها می باشیم اما صرفا این موضوع تایید کننده مهارت و خوب بودن ما در این زمینه نمی باشد.

 

بیان این موضوع که هوانوردی ذاتا خطرناک است امری بدیهی بوده اما پس چگونه هواپیما های تجاری از امن ترین راه های پرواز به حساب می آیند؟ پاراگلایدرها در معرض خطرات مشابهی قرار دارند.

تفاوت آنجاست که در هواپیما های تجاری خطرات به صورت متفکرانه و با هشیاری کامل مدیریت شده اند. علاوه بر سقوط ها، حادثه های کوچک تر نیز به صورت کامل مورد بررسی قرار می گیرند تا به علت ابجاد مشکل پی برده و چگونگی عملکرد بهتر در مواقع بعدی را بیاموزند.

گزارش های حادثه می توانند به شناسایی منبع خطر کمک کنند اما برای همگام سازی خطرات مطابق با لذت پرواز نیازمند مدیریت ریسک می باشیم.

 

 

ما خطر را بر اساس، ترس قضاوت می کنیم که ممکن است شاخص خوبی برای خطر باشد یا نباشد. برای مثال اکثر افراد دچار ترس طبیعی از ارتفاع هستند پس اگر از ترس از ارتفاع خود برای کمک به ارزیابی خطر استفاده کنیم باید بسیار نزدیک به زمین پرواز کنیم. همچنین دست کم گرفتن خطرات نیز امری ذاتی برای انسان است که در زبان آنالیز ریسک با عبارت "تعصب خوش بینانه" به آن اشاره می شود.

و چه چیزی می تواند خوش بینانه تر از افرادی باشد که با بستن خود به مقداری نایلون دوخته شده قصد پرواز داشته باشند.

 

 

 

 

خطرات و احتمالات پاراگلایدینگ

برای آغاز جایگزینی سیستم ارزشیابی خطرات مبتنی بر ترس با ریسک های مدیریت شده درک ارتباط بین ریسک و احتمال می تواند مفید باشد. یکی از تعاریف کارآمد خطر میگوید که خطر حاصل ضرب احتمال یک رویداد در عواقب های آن است. احتمال یک عدد بین ۰ و۱ بوده که ۱ به معنای امری مطمئن و ۰ به معنای غیرممکن می باشد.

 

پس در صورتی که عواقب مانند یک آسیب دیدگی که می تواند زندگی شما را تغییر دهد بسیار بزرگ باشند حتی با وجود احتمال پایین،خطر و ریسک همچنان بالا خواهد بود. از سوی دیگر اگر عواقب کوچک باشند حتی در صورت بالا بودن احتمال، این ریسک کوچک به حساب خواهد آمد.

 

پس این چگونه به ما کمک خواهد کرد تا تصمیمات خلبانانه مناسبی بگیریم؟ بگذارید بگوییم شما در حال پرواز در امتداد هستید و می توانید به زمین بعدی یا به زمین کناری نزدیک خود پرواز کنید. ممکن است فکر کنید که توانایی انجام آن را دارید اما اگر با باد های روبرو برخورد کنید احتمال نرسیدن شما وجود دارد.

البته در صورت نرسیدن شما می بایست چند صد متری را پیاده روی کنید. بیشتر ما به این تمرینات نیاز داریم پس عواقب کوچک و کم می باشند و حتی با احتمال عدم ایجاد گلاید مورد انتظار این یک ریسک کوچک به حساب می آید پس به سراغ انجام آن بروید. از طرفی دیگر زمین خود را یک دره باریک با سرعت های شدید و خطوط برق متعدد تصور کرده و اکنون عواقب را بسنجید.

اگرچه احتمال تکمیل نشدن گلاید بسیار کوچک است اما عواقب شدید باعث ایجاد ریسک بالایی می شوند.

 

درک معنای ریسک برای خطرهایی که با آن ها آشناییم و درکشان می کنیم عالی است اما بخش عمده ی شکست ها، آسیب دیدگی های پاراگلایدر یا فجایع شاتل های فضایی بر اثر عوامل ناشناخته ایجاد می شوند.

اخیرا یک خلبان نسبتا بی تجربه به یکی از سایت های محبوب ساحلی  ridge soaring وارد شد. باد سبکی در حال وزش بود و خلبان دیگری در حال پرواز دیده نمی شد. او این عدم حضور خلبانان را بر مبنای امکان اوج گرفتن کمتر در آن شرایط گذاشت.  او با تصور اینکه یک sled ride برای خلبان جدید می تواند تمرین مناسبی باشد تصمیم به پرواز گرفت. نتیجه این تصمیم چیزی جز استخوان های شکسته شده و نجات دلهره آور توسط هلکیوپتر نبود. اما چه مشکلاتی پیش آمد؟

خلبان گمان می کرد خطرات را سنجیده و یقینا نمی دانست که یک sled ride ساده جزو ریسک های بزرگ می باشد. این خلبان به طرز سختی از عواقب خطرات ناشناخته آگاه شد.

 

بعد از گذشت مدتی این خلبان با سیل عظیم سوالات دیگران روبرو شد که می پرسیدند او چگونه حتی به پرواز در آن شرایط فکر کرده و داستان اقدام های مشابه ناموفق خود و دیگر خلبانان را برای او بیان می کردند. از این صحبت ها میتوان دریافت که حتی ناشناخته ترین خطر ها نیز برای همه ناشناخته نیستند!

در صورتی که از دوستان و دیگر خلبانان سوال کنید که آیا خطر پشت تصمیمات خود که منجر به حادثه شده را درک کرده اند احتمالا خواهند گفت که توسط یک موضوع پیش بینی نشده آسیب دیده اند و اگر از آن موضوعات اطلاع داشتند می توانستند آن را پیش بینی کرده و از حادثه جلوگیری کنند. به کمک تجربه و برقراری ارتباط با یکدیگر می توانیم ریسک های ناشناخته را کاهش دهیم اما امکان از بین بردن آن ها وجود ندارد.

 

 

 

 

مدیریت ریسک پرواز با پاراگلایدر

تنها راه از بین بردن تمامی ریسک های پرواز، پرواز نکردن است! اما از آنجایی که برای بیشتر ما این تصمیم مطلوبی نیست باید مدیریت ریسک را آموخته و تعادلی میان خطرات و تجربه پرواز برقرار کنیم.

ما نمی توانیم توقع داشته باشیم که تمامی ریسک ها را درک و آنالیز کنیم پس چگونه ممکن است ریسک هایی که از وجود آن ها مطلع نیستیم را مدیریت کنیم؟ خوشبختانه مدیریت ریسک های ناشناخته پیچیده تر از محاسبات ریسک های شناخته شده نیست. یک مهندس طراح ساختمان یا قطعات هواپیما ریسک های شناخته شده را آنالیز کرده سپس با اضافه کردن یک عامل ایمنی به محاسبه ریسک های ناشناخته می پردازد.

این فاکتور ایمنی وابسته به عواقب شکست و میزان درستی درک ریسک ها عموما ۲ تا ۵ برابر ارزش محاسبه شده است. به دلیل کاربرد جهانی این مفهوم در مهندسی، فروپاشی های ساختمانی و خرابی های مکانیکی فاجعه بار در هواپیما به شدت نادر می باشند. از این مفهوم می توان در تصمیمات خلبانی نیز استفاده کرد.

 

بگذارید به موضوع پرواز برگردیم. در صورتی که عواقب تنها شامل یک پیاده روی کوتاه باشد نیازی به عامل اضافی ایمنی نمی باشد. در واقع این می تواند فرصت خوبی باشد تا مهارت های پرواز و تخمین زاویه خود را بسنجید. از تفاوت میزان پرواز پیش بینی شده و میزان واقعی طی شده یادداشت برداری کنید.

با گردآوری تخمین های فراوان تحت شرایط های مختلف در بانک تجربه ی خود شما آماده مرحله بعدی خواهید بود. پرواز خود را در خوش بینانه ترین حالت که اصلا امکان نرسیدن وجود ندارد پیش بینی کنید. بدترین پیش بینی شما تا به حال چه بوده است؟

 

بیایید تصور کنیم که طبق پیشبینی شما می توانید ۴ برابر عرض دره مرگ را طی کنید اما زمانی نیز وجود داشته که تنها موفق به طی کردن نصف این مسافت شده اید. درست مانند مهندسان طراح قطعات هواپیما شما باید بدترین شرایط ممکن را در نظر گرفته و آن را اساس پیش بینی خود قرار دهید.

با استفاده از پیش بینی بدترین شرایط ممکن شما می توانید دو برابر عرض دره مرگ را طی کنید. از این امر می توان به عنوان عامل ایمنی ۲ نام برد. ولی آیا این عامل ۲ به تنهایی کافی می باشد؟ عواقب و خطرات ناشناخته احتمالی را در نظر بگیرید. همچنین از خود سوال کنید که آیا دلیل قانع کننده ای برای عبور از دره وجود دارد؟ برای اکثر ما که چند صد پرواز بیشتر را برگزار کرده ایم عامل ۲ دارای خطرات بسیار بیشتری می باشد.

 

 

آموختن مدیریت ریسک Paragliding

یادگیری مدیریت ریسک ها مانند یادگیری دیگر مهارت های مورد نیاز پرواز می باشد. باید آن را آموخت و قطعا دچار اشتباهاتی نیز خواهید شد.

در اینجا نکته این است که بدون پرداخت بها سنگین از اشتباهات خود درس بگیریم.

با در نظر گرفتن عواقب و قرار دادن قسمتی برای اشتباهات اجتناب ناپذیر می توانیم این بها را کاهش دهیم. اکثر اوقات تنها تفاوت بین حادثه و تصادف ارتفاع است. اشتباهات اجتناب ناپذیر و حوادث نباید باعث عقب نشینی ما شده بلکه باید به تجربه های آموزنده ما تبدیل شوند.

 

دانستن اینکه چه اتفاقاتی ممکن است هنگام پرواز با تمام سرعت در ارتفاعات بسیار بالا رخ دهد یکی از راه های کسب تجربه است.

یکی دیگر از راه های بهتر کسب تجربه یادگیری از اشتباهات دیگران می باشد. تاریخ هوانوردی سرشار از افرادی است که استخوان ها و جان خود را برای یادگیری درس های سخت فدا کرده اند. انجام دوباره این اشتباهات بی احترامی به یاد و خاطره افراد پیشگامی است که رویای پرواز را به واقعیت تبدیل کردند. 

 

همیشه این کلیشه قدیمی ولی ارزشمند را بخاطر داشته باشید که قضاوت از تجربه و تجربه از عدم قضاوت ناشی می شود.

 

 

 

نه ریسک مهم در پاراگلایدر

ریسک های Paragliding  را به ترتیب از درجه اهمیت کمتر به سوی مهمترین موارد طبقه بندی کرده ایم.

 

۹- انجام پرواز های طولانی مدت

پرواز های طولانی با پاراگلایدر شما را کاملا خسته کرده و کارای مغز و عظلات شما را کم می کند.

 

۸- پرواز در آفتاب سوزان

پرواز در روزهای بسیار گرم و زیر نور شدید آفتاب موجب کاهش آب بدن شما شده و روی عملکرد مغزی شما تاثیر گذار خواهد بود.

 

۷- تجربه های خطرناک ولی هیجان انگیز دیگر خلبانان پاراگلایدر

وقتی دوستان و اطرافیان شما در تیم از تجربه های خطرناک ولی دلچسب خود برای شما تعریف می کنند ممکن است شما هم تمایل به اجرای آنها را پیدا کنید. این یم شروع بسیار بد بررای شما خواهد بود.

 

۶- میزان سلامتی شخص

واضح است که هر چه خلبان پاراگلایدر از نظر سلامتی و تناسب اندام بهتر باشد روی کیفیت پرواز، تیک آف و فرود وی اثر مثبت تری خواهد داشت.

 

۵- فرود

اجرای بی دقت مراحل کاهش ارتفاع و فرود در منطقه تعیین شده می تواند آسیب زیادی به خلبان های پاراگلایدر بزند. همچنین عدم تشخیص صحیح جهت باد در منطقه فرود خطرساز خواهد بود.

 

۴- تیک آف بد

واضح است که اگر خلبان دانش، مهارت و دقت لازم را برای تیک آف خوب Paraglider نداشته باشد قطعا صدمه خواهد دید.

 

۳- خودپسندی و غرور

فرد مغرور به خصوص خلبان خودپسند و کسی که با اعتماد به نفس خیلی بالا و بدون بررسی، دست به هر نوع ریسکی میزند وقتی که انتظارش را ندارد شدیدا ضربه خواهد خود.

 

۲- مسئولیت پذیری و نگرش درست عاقلانه

بهترین راه آسیب دیدگی این است که تصور کنید هیچ وقت آسیب دیدگی و سانحه برای شما اتفاق نخواهد افتاد. باید آنقدر عاقل باشید و نگرش صحیحی داشته باشید که بدانید رعایت اصول ایمنی مسئولیتی است که بر عهده شماست، در غیر این صورت روزی از روزها سانحه هواهید داد.

 

۱- ارتفاع

مادامی که در آسمان هستید جایتان امن است. این هوا نیست که به شما آسیب می زند بلکه اثر کاهش شدید ارتفاع و برخورد با زمین است. همیشه مراقب کنترل ارتفاع باشید.

 

 

 

چک لیست عوامل ریسکی پرواز پاراگلایدر

در آخر یک از لیست ۲۰ عامل ایجاد ریسک در پرواز با پاراگلایدر (بدون ترتیب خاصی) برای شما قرار داده ایم. هر یک از این عوامل می توانند مقداری ریسک به پرواز ما اضافه کنند.آیا می دانید چرا؟ درک خطرات این وارد، اولین قدم برای یادگیری مدیریت آن ها است.

 

• - موانع و عوارض محل تیک آف
• - پرواز نزدیک به زمین
• - پرواز در شرایط شلوغ
• - پرواز در هوای ابری
• - خودنمایی
• - حرکات آکروباتیک
• - آب
• - خطوط برق
• - باد های شدید
• - پاراگلایدر های با پرفورمنس و سرعت بالا
• - کراس کانتری
• - رقابت های بی مورد
• - ثبت رکورد
• - خستگی خلبان
• - ترس
• - وحشت
• - اعتماد به نفس بیش از حد
• - خودخواهی
• - بی تجربگی
• - خلبان غیر فعال (Inactive piloting)

 

 

در کلاس های آموزش پاراگلایدر و دوره های آکادمی استاد نقدی پری علاوه بر مسائل و آموزش های فنی به موضوع مدیریت ریسک نیز پرداخته می شود. اساتید مجموعه همگی دارای مدارک رسمی بوده و تجربه سال ها پرواز را دارا می باشند. با انتقال این تجریبات به شاگردان می توان آگاهی آن ها را نسبت به عوامل ناشناخته در طول پرواز بالا برد و از بروز حوادث تا حد زیادی جلوگیری کرد.

همین اکنون به تیم ما بپیوندید و لذت پرواز را با ما شریک شوید!

 

 

نوشته شده توسط: Steve Roti

ترجمه و تالیف: مهدی نقدی پری

منبع: https://www.ushpa.org/page/risk-management-for-pg-pilots

انتشار این مطلب با ذکر نام مترجم و لینک ترجمه این مقاله بلامانع است.